Biotechnologia.pl
łączymy wszystkie strony biobiznesu
Jak kawa wpływa na ciśnienie krwi? Wyniki badań mogą Cię zaskoczyć
Jak kawa wpływa na ciśnienie krwi? Wyniki badań mogą Cię zaskoczyć

Obawy związane z piciem kawy są często zgłaszane przez pacjentów z nadciśnieniem [1], a tych nie brakuje – w Polsce choroba ta dotyka niemal co trzecią osobę dorosłą [2]. Eksperci podkreślają jednak, że chorych może być więcej – w 2021 r. blisko 10 mln Polaków wykupiło receptę z lekami na nadciśnienie, a więc przynajmniej u tylu chorujących zostało ono wykryte [3]. Wbrew popularnemu przekonaniu pacjenci mogą usłyszeć zalecenie regularnego, umiarkowanego picia kawy i herbaty. Z badań naukowych wynika, że te bogate w polifenole napoje mają działanie hipotensyjne, czyli obniżające ciśnienie tętnicze krwi [4]. 

 

Regularne sięganie po kawę może zapobiegać nadciśnieniu!

Na podstawie analizy wielu badań ustalono, że zarówno skurczowe, jak i rozkurczowe ciśnienie w sposób istotny statystycznie obniża się u osób, które spożywają więcej niż 4 filiżanki kawy dziennie w porównaniu do osób niepijących kawy. Ten efekt jest obserwowany także u pijących od 1 do 4 filiżanek kawy w ciągu dnia [5]. Na tym nie koniec, jeśli chodzi o korzyści z regularnego picia kawy dla regulacji ciśnienia krwi. U osób pijących minimum 4 filiżanki kawy dziennie zaobserwowano, że także ryzyko wystąpienia nadciśnienia jest mniejsze. Co ciekawe, efekt ochronny był bardziej wyraźny u kobiet [6].

O tym, że kawa może być pomocna w zmaganiu się z epidemią XXI w., jak często mówi się o nadciśnieniu, wspominają także specjaliści zajmujący się prawidłowym żywieniem. – Kawa nie tylko nie podwyższa ciśnienia tętniczego, ale może u wielu osób zmniejszyć ryzyko rozwoju nadciśnienia tętniczego. Osoby z nadciśnieniem tętniczym nie powinny obawiać się skoków ciśnienia tętniczego po wypiciu kawy. Należy jednak podkreślić, że z racji różnic osobniczych w metabolizowaniu kofeiny niektóre osoby mogą czuć się niekomfortowo po jej spożyciu. Zawsze powinniśmy ocenić indywidualnie, jak często i w jakiej ilości możemy pić kawę – mówi prof. dr hab. n. med. Mirosław Jarosz, dyrektor Instytutu Edukacji Żywieniowej i Stylu Życia Profesora Jarosza, wieloletni dyrektor Instytutu Żywności i Żywienia oraz kierownik Kliniki Chorób Metabolicznych i Gastroenterologii Instytutu Żywności i Żywienia. Jako umiarkowaną, bezpieczną dla dorosłego człowieka codzienną porcję kawy najlepiej traktować ilość wskazaną przez Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności (EFSA), określoną na 3-5 filiżanek dziennie (do 400 mg kofeiny ze wszystkich źródeł) [7]. Mając na uwadze czynniki sprzyjające rozwojowi nadciśnienia wymieniane w raporcie NFZ – otyłość, nadmierne spożycie sodu, stres i czynniki genetyczne [8] – warto też zadbać o zrównoważony styl życia, dobrze zbilansowaną dietę i odpowiednią dawkę ruchu.

Przy niskim ciśnieniu kawa pobudza i dodaje energii, ale nie podnosi wartości ciśnienia

Za sprawą kofeiny kawa działa pobudzająco na układ nerwowy. To dzięki temu zwiększa się nasza czujność [9] i poprawia sprawność psychiczna i fizyczna [10]. Efektów tych nie należy mylić jednak ze wzrostem tętna czy wartości ciśnienia. – W przypadku niskich wartości ciśnienia tętniczego możemy odczuwać znużenie, senność i mniejszą koncentrację uwagi. Wypicie wówczas filiżanki kawy może istotnie zmniejszyć powyższe objawy. Nie dzieje się to jednak z powodu wzrostu ciśnienia tętniczego. Zawarta w kawie kofeina hamuje w mózgu, mięśniach i sercu działanie enzymu fosfodiesterazy, przez co komórki wymienionych narządów mają więcej energii i mogą przez pewien czas szybciej i efektywniej pracować. Powoduje to, że nasze myślenie, kojarzenie, koncentracja są lepsze i chętniej podejmujemy wyzwania dnia codziennego, w tym również rekreacyjną aktywność sportową – wyjaśnia prof. Jarosz. Okazuje się, że ten pobudzający mechanizm może być skutecznym wsparciem nie tylko dla niskociśnieniowców, ale też osób wykonujących pracę w godzinach nocnych lub prowadzących auto na długich trasach. – Kofeina blokuje w mózgu receptor adenozyny, a adenozyna jest związkiem umożliwiającym nam zaśnięcie. Ten mechanizm działania kofeiny pozwala nam przeciwdziałać zaśnięciu i zmniejszyć uczucie zmęczenia – przekazuje ekspert.

Długotrwałe spożywanie kawy to mniejsze ryzyko chorób sercowo-naczyniowych

Ochronne działanie przeciwko nadciśnieniu jest doniosłym, ale niejedynym pożytkiem z picia kawy dla układu krążenia. W piśmie naukowym „Circulation” zaprezentowano wyniki metaanalizy obejmującej łącznie 1,3 mln osób, która wykazała, że spożywanie od 3 do 5 filiżanek kawy dziennie wpływa w sposób istotny statystycznie na zmniejszenie ryzyka sercowo-naczyniowego [11]. Autorzy zaobserwowali m.in. zmniejszenie ryzyka choroby wieńcowej o 11% już przy niewielkiej ilości spożywanej kawy (1,5 filiżanki dziennie) [12]. W innym przeglądzie badań stwierdzono, że spożywanie kawy może obniżyć ryzyko wystąpienia udaru mózgu o 14% u osób pijących 2 filiżanki i o 17% w przypadku wypijania 3 kaw [13].

Źródła

Fot. https://www.pexels.com/photo/close-up-photography-of-cup-of-coffee-851555/

[1] Wykład prof. dr. hab. Artur Mamcarza: Rola kawy w aktualnych zaleceniach żywieniowych: https://www.youtube.com/watch?v=KhJB31leWso

[2] RAPORT NFZ: Nadciśnienie tętnicze, https://www.nfz.gov.pl/aktualnosci/aktualnosci-centrali/raport-nfz-nadcisnienie-tetnicze,7352.html, publikacja z dnia 17.05.2022 r.

[3] https://www.pap.pl/aktualnosci/news%2C1575978%2Ceksperci-co-roku-z-powodu-nadcisnienia-tetniczego-umiera-w-polsce-ponad-90

[4] Wykład prof. dr hab. Artur Mamcarza: Rola kawy […].

[5] Tamże.

[6] Geleijnse J.M. (2008) Habitual coffee consumption and blood pressure: An epidemiological perspective. Vasc Health Risk Man, 4(5):963-970.

[7] EFSA (2015) Scientific Opinion on the Safety of Caffeine, EFSA Journal, 13(5):4102.

[8] Raport NFZ […].

[9] Rogers P.J. et al. (2010) Association of the anxiogenic and alerting effects of caffeine with ADORA2A and ADORA1 polymorphisms and habitual level of caffeine consumption. Neuropsychopharmacology, 35(9):1973-83.

[10] Nehlig A. (2016) Effects of coffee/caffeine on brain health and disease: What should I tell my patients? Pract Neurol, 16(2):89-95.

[11] Ding M. et al (2014) Long-term coffee consumption and risk of cardiovascular disease: a systematic review and a dose-response meta-analysis of prospective cohort studies. Circ, 129(6):643-59.

[12] Tamże.

[13] Larrson S.C. and Orsini N. (2011) Coffee consumption and risk of stroke: A dose-response meta-analysis of prospective studies, Am J Epidemiol, 174(9):993-100.

KOMENTARZE
news

<Kwiecień 2024>

pnwtśrczptsbnd
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
1
2
3
4
5
Newsletter